تعهّد و جلوه های آن در شعر احمد صافی نجفی

در دوره ی معاصر که عصر نوزایی و شکوفایی مجدّد ادبیّات عربی و تحوّلات شگرف ذهنی و زبانی در میان اعراب است، نوع نگرش و بیان هنرمندان عرب نسبت به دوره های پیشین، تغییر و تحوّلی نوین یافته است؛ به گونه ای که سخنوران و ادیبان عرب به چهره هایی قابل توجّه در میان ادیبان بزرگ جهان بدل گردیده اند. در اندیشه ی ادبیّات معاصر عرب، تعهّد نشانگر آن است که ادبیّات باید حامل پیامی در خدمت علائق و عوامل ملّی و اجتماعی باشد . پژوهش حاضر با درک این واقعیّت، می کوشد ضمن تبیین مسائل تئوریک در حوزه ی مطالعات اجتماعی، سیاسی، دینی، اخلاقی و ادبی، با نگاهی جامع به زندگی و آثار احمد صافی نجفی نظرات وی را حول محور این موضوعات بررسی نماید. لازم به ذکر است روش انجام تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده است و مبنی بر مشاهده و بررسی دیوان های احمد صافی نجفی و تحلیل محتوایی اشعار او است. گفتنی است هدف از انجام آن، شناساندن احمد صافی نجفی به عنوان یک شاعر متعهّد در دوره ی معاصر و شناساندن بیشتر شعر متعهّد عربی به دنیای ادبیّات می باشد. نگارنده در نهایت به این نتایج رسیده است که تعهّد اخلاقی، تعهّد غالب در اشعار صافی است و وی در زمینه ی تعهّد اخلاقی به مفاهیمی اشاره می کند که در بیشتر موارد تحت تأثیر ابعاد اجتماعی، دینی و سیاسی شخصیّت اوست. صافی، زندگی و تمام دارایی های خود را در راه شعر صرف کرده است. وی مانند هر شاعر متعهّد دیگری شعر را چون ابزاری در راه انتقال و انتشار افکار و عقاید خود به کار گرفته است. در آغاز جوانی در ایمان صافی نوعی شک و تزلزل وجود داشته است و هرچه به میان سالی و پیری قدم می گذارد، از شکّ و تردید او کاسته می شود و به خدا و فرایض دین اسلام پایبند می گردد. از آن روست که تعهّد دینی صافی نسبت به تعهّدات دیگر وی کمتر است و وی اشعار کمتری در این زمینه به رشته ی نظم کشیده است . کلیدواژه ها: شعر معاصر عراق، احمد صافی نجفی، تعهّد، انواع تعهّد .